Wstęp
Spis treści
Wiele mówi się ostatnio o Rozporządzeniu PPWR (ang. Packaging and Packaging Waste Regulation). Akt ten ma za zadanie uporządkować dotychczasowe założenia co do celów redukcyjnych dla odpadów z tworzyw sztucznych. Warto wspomnieć, że przeciętny Europejczyk wytwarza niemal 190 kg odpadów opakowaniowych rocznie. Czy czeka nas rewolucja w opakowalnictwie i jeśli tak – to kiedy?
Dotychczas obowiązująca dyrektywa PPWD, także dotycząca zagospodarowania odpadów opakowaniowych, została zastąpiona rozporządzeniem PPWR. Warto podkreślić, że rozporządzenie jest wiążącym aktem prawnym i musi być stosowane na całym obszarze UE w całości. Dyrektywy są natomiast dokumentami wyznaczającymi cele do osiągnięcia w ramach Unii Europejskiej, jednak sposób ich osiągnięcia jest indywidualnie ustalany przez kraje członkowskie za pośrednictwem wewnętrznych aktów prawnych. Można zatem podsumować, że rozporządzenie zastąpi dotychczasową dyrektywę 94/62/WE.
Jakie są najważniejsze cele rozporządzenia PPRD? Po pierwsze - ograniczenie ilości opakowań (wagowo i objętościowo). Po drugie: nie stosowanie opakowań, które nie nadają się do recyklingu. Dalej - rozszerzenie recyklingu opakowań i wykorzystania opakowań wielokrotnego użytku.
Rozporządzenie nakłada ambitne cele redukcji opakowań: 5% do 2030 roku, 10% do 2035 roku i 15% do 2040 roku. Jednocześnie kraje członkowskie UE zostaną zobowiązane do ograniczenia ilości odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych.
1 stycznia 2030 roku jest dniem, od które zakazane będzie wykorzystanie niektórych rodzajów plastikowych opakowań jednorazowego użytku. W tym przypadku branża spożywcza musi przygotować się na duże zmiany. Zgodnie z rozporządzeniem zakaz dotyczy między innymi opakowań na nieprzetworzone owoce, warzywa, czy też żywność i napoje rozlewane bezpośrednio w restauracjach i kawiarniach. W przypadku branży kosmetycznej zakazane będzie między innymi wykorzystanie miniaturowych opakowań hotelowych na artykuły toaletowe.
Ponadto wszystkie opakowania będą musiały nadawać się do recyklingu, jednocześnie spełniając rygorystyczne wymagania. Wyjątek będą stanowiły jedynie tekstylia, lekkie drewno, korki, gumy, ceramika, woski oraz porcelana. Zakazane będzie pozostawianie zbędnej przestrzeni w opakowaniach - opakowanie musi być jak najlżejsze. Nie może zawierać więcej niż 40% wolnej przestrzeni lub powietrza. Dodatkowo wymagane będzie zwiększenie wykorzystania w opakowaniach materiałów pochodzących z recyklingu.
Z punktu widzenia konsumentów rozporządzenie PPWR ma m.in. zapewnić im możliwość korzystania z opakowań wielokrotnego użytku i do ponownego napełniania, wprowadzić jasne i czytelne etykiety wspierające recykling i eliminujące greenwashing, a w efekcie poprawić stan środowiska. W odniesieniu do biznesu nowa regulacja ma m.in. stworzyć firmom nowe perspektywy biznesowe i pobudzić je do tworzenia nowych rozwiązań oraz zredukować zapotrzebowanie na surowce pierwotne, które stanowią istotną pozycję w kosztach przedsiębiorstw produkcyjnych.
Oczekuje się, że nowe przepisy wejdą w życie w 2026 roku i będą stanowić rewolucję nie tylko dla konsumentów, ale przede wszystkim dla przemysłu, który będzie musiał położyć dużo większy nacisk na ekoprojektowanie i wziąć odpowiedzialność za odpady powstające z wytwarzanych produktów.